Afmetingen van schaakborden en schaakstukken

Dit artikel gaat over de afmetingen voor schaakborden en schaakstukken in het algemeen. Wil je weten welke richtelijnen voor de afmetingen er zijn voor toernooien? Lees dat in dit artikel.

Schaakborden zijn er in alle mogelijke formaten. Van mini schaakbordjes tot levensgrote schaakborden: je kunt het zo gek niet bedenken. Als je online een schaakbord of schaakstukken wilt kopen, is het soms lastig om op basis van foto’s een keuze te maken. Bijvoorbeeld als je al een bord hebt, maar daar (nieuwe) stukken voor wilt kopen. Of andersom. Aan de hand van maten maken we het een stuk makkelijker om de juiste schaakstukken voor een schaakbord te vinden. Met dit artikel helpen we je op weg om de juiste keuze te maken.

Voorafgaand aan dit artikel is het goed om te zeggen dat het zoeken van schaakstukken voor een schaakbord misschien eenvoudig lijkt, maar het dat niet is. Er is niet 1 vaste formule waaraan je je moet houden, en iedereen heeft zijn eigen persoonlijke voorkeur. In deze webshop proberen we zoveel mogelijk producten terug te brengen naar standaard maten, zodat je gemakkelijk stukken aan een bord kunt koppelen. Echter, het kan altijd zo zijn dat je die stukken dan toch te klein of te groot vindt, op basis van jouw eigen persoonlijke voorkeuren. Er is nou eenmaal niet 1 geschikte manier om het iedereen naar de zin te maken.

De maten in onze webshop

Om het voor de meeste kopers zo makkelijk mogelijk te maken, hebben we standaard maten bedacht. Die maten geven we zowel aan schaakborden als aan schaakstukken. Zie je een mooi bord van maat 5? Dan weet je dat als je schaakstukken van maat 5 koopt, ze goed bij het bord passen. Simpel, toch?

Zoek je nieuwe stukken voor jouw schaakbord, maar weet je niet welke maat het schaakbord heeft? Of wil je alles weten over de maten van schaakborden en schaakstukken? Lees dan verder.

Veldmaten van schaakborden

Een schaakbord bestaat uit 8 x 8 velden, die om en om licht en donker zijn. Ieder veld heeft dezelfde afmeting. Deze afmeting wordt de veldmaat genoemd. De maat van een schaakbord wordt vastgesteld op basis van deze veldmaat. Dit is dus de breedte of lengte van 1 schaakveld. De indeling van onze maten is als volgt:

Uiteraard zijn er ook schaakspellen verkrijgbaar die kleiner of groter zijn dan bovengenoemde afmetingen. Echter, deze worden vaak als complete sets verkocht, en zijn geen gebruikelijke maten waarbij je zowel een los bord als matchende stukken koopt.

Hoe match je schaakstukken aan jouw schaakbord?

Om schaakstukken en -borden op de juiste manier te matchen, geven de diameter van de voet van de koning en de diameter van de voet van de pion ten opzichte van de veldmaat de beste maatstaaf. De stukken moeten immers goed in de schaakvelden passen. Ze moeten niet te groot zijn (waardoor de koning – het grootste stuk – niet meer in een veld past of te weinig ruimte tussen de stukken naast zich heeft). Maar ze moeten ook niet te klein zijn, waardoor de pionnen – de kleinste stukken – in het niet vallen op het grote bord. Een goede balans hierin is dus belangrijk.

Op basis van de voet van de koning

Verschillende fabrikanten en toernooiorganisaties hebben verschillende ratio’s bedacht waaraan de verhoudingen zouden moeten voldoen. Een veelgehoorde ratio is die tussen de diameter van de voet van de koning en de schaakvelden. Daarbij geldt dat de diameter van de voet van de koning tussen de 72% en 82% moet zijn van de veldmaat. Nu kun je berekenen hoe groot de diameter van de voet van de koning moet zijn, voor jouw bord met een veldmaat van 55 mm:

Minimale diameter van de voet van de koning = 0,72 * 55 = 39,6 mm.

Maximale diameter van de voet van de koning = 0,82 * 55 = 45,1 mm.

In werkelijkheid zie je echter dat de ratio’s vaak tussen de 65% en 85% liggen.

Op basis van de voet van de pionnen

Een andere veelgehoorde berekening heeft betrekking tot de verhouding van de diameter van de voet van een pion ten opzichte van de veldmaat. Hierin wordt gesteld dat er 4 pionnen in 1 schaakveld zouden moeten passen. De diameter van de voet van de pion zou dan de helft (50%) van de veldmaat moeten zijn. Hiermee kom je op de volgende formule uit bij een veldmaat van 55 mm:

diameter van de voet van de pion = 55 / 2 = 27,5 mm

Als variant hierop zijn er ook veel mensen die beweren dat deze formule te kleine pionnen aanbeveelt. Zij stellen dat vaak dat 2 pionnen diagonaal in 1 schaakveld zouden moeten passen. De diameter van de voet van de pion zou dan 58,6% van de veldmaat moeten zijn. De formule wordt bij een veldmaat van 55 mm:

diameter van de voet van de pion = 0,586 * 55 = 32,23 mm

Conclusie

Samenvattend kunnen we zeggen dat er zeker niet 1 duidelijke verhouding is tussen welke schaakstukken het best bij een schaakbord horen. Het is afhankelijk van persoonlijke voorkeur. Toch zijn er richtlijnen waarnaar je kunt kijken bij het selecteren van jouw schaakstukken bij een schaakbord.